Margo Laan voelde zich overvallen door de euthanasie van haar moeder. Ze schreef er een boek over: Maandagmiddag om half zes. Daarin tips hoe een naaste de roerige tijd tot het overlijden van een dierbare zo goed mogelijk in kan vullen.
Tijdens de Week van de Euthanasie staan naasten dit jaar centraal. In dat kader organiseerde de NVVE op 13 februari de bijeenkomst ‘Help, mijn moeder wil euthanasie’ in Museum voor Communicatie in Den Haag.
Er komt veel af op naasten, die tegelijkertijd hun familielid of vriend willen steunen en zelf ook om moeten gaan met hun eigen emoties. ‘Neem je eigen gevoelens serieus’ is de belangrijkste tip van Margo. 'Dan kan je in contact blijven met de mensen om je heen. Het bijzondere van euthanasie is dat je weet wanneer iemand zal overlijden. Dat is heftig, maar je kan heel gericht naar het moment toeleven. Sommige mensen verwachten grote gesprekken over het leven. Maar als de persoon die overlijdt niet zo in elkaar zat, dan gaat dat ook niet komen. Iemand sterft zoals hij heeft geleefd.'
Huisarts Flip Sutorius kan dit beamen. Elke euthanasie is anders. Als huisarts probeert hij naasten te betrekken bij het euthanasieproces. Heel soms lukt dit niet, wat de euthanasie voor hem zeer ongemakkelijk maakt. Euthanasie is voor een huisarts erg beladen. Hij is verantwoordelijk voor de zorgvuldige uitvoering, zodat iemand vredig zal overlijden. Zelf zorgt Flip Sutorius ervoor dat er altijd een collega meegaat, zodat hij het gevoel heeft dat hij er niet alleen voor staat.
Aan het einde van de avond is er een mooie lijst met concrete tips voor naasten:
- Neem je eigen gevoel serieus.
- Vertel wat je nodig hebt, bijvoorbeeld aan vrienden of je huisarts
- Ga actief op zoek naar informatie over euthanasie, bijvoorbeeld bij de NVVE, zodat je weet wat je te wachten staat.
- Euthanasie is geen recht, maar iemand heeft wel het recht een verzoek te doen. De arts beslist en voert de euthanasie uit. Mensen wiens verzoek is afgewezen, kunnen een nieuw verzoek doen bij de Levenseindekliniek.
- Besef je dat euthanasie vaak vrij snel gaat. Neem voor toediening van de middelen afscheid
- Verwacht geen 'grote' gesprekken over het verleden. Sommige mensen vinden het prettig samen fotoboeken te bekijken.
- Forceer jezelf niet
- Besef dat je naaste altijd van gedachten moet kunnen veranderen over de euthanasie
Het boek van Margo Laan is hier te bestellen.